چابهار
شرح
سفر به چابهار ؛ بهشت گمشده ایران
منطقه آزاد چابهار کجاست؟
چابهار یا به گویش محلی، چهبار، در آخرین نقطه از جنوب شرقی ایران و در کرانه دریای عمان و اقیانوس هند قرار دارد. بندر چابهار یکی از مناطق آزاد تجاری ایران محسوب می‌شود. این شهر جاذبه‌های طبیعی منحصر‌به‌فردی دارد که شبیه آن در هیچ کجای دیگر این مرز و بوم یافت نمیشود؛ بهترین نقطه و گزینه برای سفر به سواحل مکران هم هست.
سواحل مکران به خط ساحلی ایران در محدوده دریای عمان گفته می‌شود. بیشتر خط ساحلی مکران در استان سیستان و بلوچستان قرار دارد. سواحل مکران اهمیت زیادی دارد و تنها بندر اقیانوسی ایران یعنی چابهار هم جزوی از آن است.
چابهار یا در اصطلاح، شهر چهار بهار در اکثر روزهای سال آب‌و‌هوای خوبی دارد. این یکی از خوبی‌ها و مزیت‌‌های آن نسبت به دیگر شهرهای جنوبی است؛ ولی اواخر پاییز، زمستان و اوایل بهار بهترین زمان برای سفر به استان سیستان و بلوچستان و بندر چابهار است.
بخش بزرگی از اقتصاد این شهر به سازمان منطقه آزاد صنعتی-تجاری چابهار وابسته است. دو اسکله مهم چابهار میزبان کشتیهای اقیانوسپیما هستند. این بندر یکی از مهمترین شهرهای پرورش ماهی ایران هم محسوب می‌شود.
کشاورزی هم در این شهر رونق دارد و کشت انواع میوه مثل موز، انبه، لیمو، سبزی و صیفیجات و… در این شهر رایج است. گردشگری و فروش صنایع‌دستی و سوغات مختلف مثل سوزندوزی، حصیربافی و… هم بخش دیگری از درآمد مردم چابهار را تامین میکند.
منطقه آزاد چابهار در ۶۵۰ کیلومتری جنوب زاهدان و ۶۸۰ کیلومتری شرق بندرعباس قرار دارد.
آداب و رسوم مردم چابهار
مردم چابهار به گویش بلوچی صحبت می‌کنند و بیشتر آنها سنی مذهب هستند. وقتی به چابهار میروید یکی از اولین چیزهایی که توجه شما را جلب میکند، پوشش مردان و زنان این شهر است. مردان بلوچ لباس مخصوص محلی بلوچی میپوشند. زنان این منطقه هم معمولا در کنار لباس محلی بلوچی از چادر مخصوص بلوچی استفاده می‌کنند.
مردم بلوچ شهر چابهار برخلاف بسیاری از مردم دیگر شهرها به آداب و رسوم و سنتهای آبا و اجدادی خود کاملا پایبند هستند. عیدهای مذهبی مثل عید فطر و عید قربان در این شهر مطابق با مناسک مذهب سنی و آداب و رسوم بومی برگزار می‌شود. مردم چابهار برای مراسمی مثل جشنهای عروسی هم آداب و رسوم خاص خود را دارند و این مراسم را در طی چند روز برگزار می‌کنند.
از دیگر جلوههای زیبا و دوست‌داشتنی فرهنگ بلوچستان موسیقی و رقص زیبای بلوچی است که آوازه و شهرت آن از مرز‌های سیستان و بلوچستان هم بیرون رفته است.
جاذبه‌های طبیعی چابهار
کوه‌های مریخی چابهار
حتما شنیدهاید که دانشمندان سعی دارند تا امکان رفتن به مریخ را فراهم کنند. به تازگی هم با استفاده از سفینههای مریخپیما تصویرهای زیبایی از مریخ ثبت کردهاند؛ البته برای ما به واسطه کوه‌های مریخی چابهار تازگی چندانی ندارد.
رفتن به کوه‌های مریخی چابهار یک تیر است و چند نشان؛ چرا که هم جاده رسیدن به آن یکی از شگفتآورترین مسیرها است، هم خود این کوهها بینظیر و منحصربهفرد هستند و هم اینکه آسمان شب این منطقه به صورت باورنکردنی پرستاره و افسانهای است.
کوه‌های مریخی در حدود ۳۵ تا ۴۰ کیلومتر با چابهار فاصله دارد و بازدید از آنها به سادگی امکانپذیر است.
موج‌‌فشان جابهار
پدیده موج‌‌فشان از برخورد موج‌های پرسرعت به صخرههای کنار ساحل شکل میگیرد. در اصطلاح به آن فواره طبیعی آب هم گفته می‌شود چون گاهی که سرعت موج زیاد باشد ممکن است آب دریا در برخورد با صخره تا بیست متر هم بالا برود و درست مثل یک فواره به پایین سقوط کند.
اگر دوست دارید عظمت این موجفشانها را از نزدیک ببینید باید به بوستان ساحلی دریا‌بزرگ در شهر چابهار بروید. بد نیست بدانید از آنجایی که سرعت و قدرت این موجها به بادهای موسمی بستگی دارد بهترین زمان سال برای تماشای آنها معمولا از نیمه دوم اردیبهشت تا نیمه اول شهریور است؛ در این ماهها بادهای موسمی با قدرت بیشتری میوزد.
ساحل نورانی تنگ
طبیعت چابهار پر از شگفتی است. گاهی در این طبیعت با پدیدههایی روبهرو میشویم که شبیه آن را تنها در فیلمهای فانتزی میتوان دید. یکی از این عجایب حیرتانگیز، ساحل نورانی روستای تنگ است. این ساحل زیبا در بعضی شبهای پاییز و زمستان به رنگ آبی درخشان درمیآید و چشم اندازی باورنکردنی به‌وجود میآورد.
دلیل این پدیده منحصربهفرد فیتوپلانکتونهایی هستند که در آبهای این ساحل وجود دارند. این فیتوپلانکتونها چند ساعتی پس از تاریک شدن هوا شروع به درخشش درون آب می‌کنند و باعث می‌شوند تا ساحل تنگ، نورانی و خیرهکننده شود.
روستای درک
روستای درک محل آشتی دریا و صحراست. این روستا یکی از آبادیهای بخش زرآباد شهر کنارک در جنوب استان سیستان و بلوچستان است. روستای درک در امتداد سواحل مکران قرار دارد و گردشگران را به سمت خود می‌کشاند.
ساحل شنی روستای درک یکی از منحصربهفردترین ساحل‌هایی است که در آن تپههای ماسهای به موج‌های دریا میرسد. تنها دیدن غروب آفتاب حیرت‌اگیز این ساحل میتواند بهانه خوبی باشد برای سفر به آن. اگر اهل آفرود و ورزشهای آبی هم باشید، این ساحل مقصد خیلی خوبی است.
روستای درک در ۱۷۰ کیلومتری غرب چابهار و در فاصله ۱۰ کیلومتری از روستای زرآباد واقع شده است. این روستا بر سر راه دو بندر مهم جنوب، یعنی بندر چابهار و بندرعباس و در مسیر ترانزیتی بندر کنارک و بندر جاسک قرار گرفته است.
اگر قصد سفر به این ساحل را دارید فصل زمستان و اوایل بهار تا اواسط آن را به شما پیشنهاد می‌کنیم.
دریاچه صورتی لیپار
کافی است از چابهار خارج شوید و به سمت بندر گواتر بروید. پس از طی مسافتی در حدود ۲۰ کیلومتر باز هم طبیعت بکر منطقه شما را شگفتزده خواهد کرد. با دریاچهای کمنظیر روبهرو خواهید شد که برخلاف ذهنیت همه ما به رنگ صورتی است.
این دریاچه که البته بعضی آن را تالاب میدانند به اسم لیپار مشهور است. رنگ صورتی این دریاچه به دلیل وجود فیتوپلانکتونها در آب است. البته رنگ صورتی دریاچه لیپار با توجه به تشدید فعالیت پلانکتونها و بعضی فاکتورهای دیگر در بعضی ماهها مثل فروردین، خرداد، شهریور، مهر، بهمن و اسفند پررنگ‌تر است.
مکان‌های دیدنی و تفریحی چابهار
خلیج گواتر
در جنوب شرقیترین نقطه از خاک ایران خلیجی به اسم خلیج چابهار یا خلیج گواتر قرار گرفته است. این بندر یکی از مهمترین مرکزهای صید میگو در شهر بندری چابهار محسوب می‌شود. در این خلیج فرصتهای زیادی برای گردش و طبیعتگردی وجود دارد.
به عنوان مثال می‌توانید با قایق به شمال آن بروید و از جنگلهای حرا دیدن کنید. یا اینکه در خود خلیج گواتر قایق‌سواری کنید و دلفینهایی که قایقها را تعقیب می‌کنند تماشا کنید. اگر اهل شنا هستید هم می‌توانید تنی به آب بزنید.
اگر در فصل پاییز به این منطقه سفر کنید شانس دیدن پرواز پرندگان مهاجر را هم خواهید داشت.
ساحل تیس چابهار
ساحل تیس در ۱۰ کیلومتری شمال چابهار قرار دارد و یکی از اسکلههای ماهیگیری و سواحل شنی منطقه به شمار میرود. اگر اهل شنا و آب‌تنی کردن هستید ساحل تیس بهترین گزینه است. عمق دریا در این ساحل تنها یک متر و نیم است و به دلیل شیب ملایم ساحل این عمق کم تا مسافت زیادی امتداد دارد.
در این ساحل امکاناتی مثل زمین بازی کودکان، رستوران، دوش آب و … وجود دارد. اگر اهل تفریحات آبی و موتوری هم باشید می‌توانید از قایق، شاتل و جت اسکیهای موجود در این ساحل استفاده کنید.
ساحل تیس قدمت چند هزار ساله دارد. یکی از بناهای مشهور باستانی به نام قلعه پرتغالی‌ها هم در همین ساحل وجود دارد. اگر به این ساحل رفتید وقتتان را جوری تنظیم کنید که حتما در هنگام غروب آفتاب آنجا باشید تا تماشای یک غروب دل‌انگیز را از دست ندهید!
قلعه پرتقالی‌ها
در جنوب ایران تعدادی قلعه با نام قلعه پرتغالی‌ها به چشم میخورد که یکی از آنها در شمال غرب چابهار و در ساحل روستای تیس قراردارد. این قلعه با نامهای قلعه پرتغالیهای تیس و قلعه تیس هم شناخته می‌شود.
تاریخچه ساخت این قلعه به زمانی برمیگردد که مناطق جنوبی ایران در تصرف پرتغالی‌ها بوده. امروزه تنها ویرانههای قلعه پرتغالی‌ها در ساحل تیس باقی مانده است.
بندر کنارک چابهار
بندر کنارک در حدود ۱۰۰ کیلومتری چابهار قرار دارد و یکی از بندرهای مهم ماهیگیری سیستان و بلوچستان است. این بندر محل مناسبی برای خرید کفش و لوازم کوهنوردی است؛ به همین دلیل به این بندر بهشت کوهنوردان هم می‌‌گویند.
پارک سنگی لیپار
بدون شک پارک سنگی لیپار چابهار که به اسم پارک ساحلی لیپار هم مشهور است زیباترین ساحل چابهار است. پارک سنگی لیپار در ساحل مکران که محل پهلو گرفتن لنجها و کشتیهای زیادی است واقع شده. تماشای لنجهای بومی از جاذبه‌های دیدنی این مکان محسوب می‌شود. کلبه غواصی چابهار هم در همین ساحل قرار دارد.
کلبه غواصی چابهار
غواصی در آبهای آزاد فرصتی است که چابهار به شما هدیه میدهد؛ شما می‌توانید آن را در سایت غواصی که در دریای عمان قرار دارد تجربه کنید. در این سایت می‌توانید از تفریحات دیگری مثل اسکی روی آب، موجسواری، قایق‌سواری، شاتل، ماهیگیری تفریحی و… هم لذت ببرید.
ساختمان تلگرافخانه چابهار
ساختمان تلگرافخانه یکی از جاذبه‌های تاریخی مهم چابهار است. این بنا در اواخر دوره قاجار به دست پرتغالی‌ها ساخته شد و هدف از ساخت آن رونق دریانوردی، تجارت و برقراری ارتباط میان هند، بندر گواتر، بندر جاسک و بندرعباس بود؛ اما بعدها، این ساختمان به اداره پست تغییر کاربری داد و به همین دلیل به آن تلگرافخانه می‌‌گویند.
جالب است بدانید که این بنا یکی از قدیمیترین تلگرافخانههای ایران است.
مراکز خرید چابهار
منطقه آزاد چابهار یکی از شهرهای محبوب برای خرید است و مراکز خرید و بازارهای زیادی دارد. برای آشنایی بیشتر با این مراکز خرید بعضی از آنها را معرفی می‌کنیم.
بازار سنتی بلوکان
بازار بلوکان چابهار یکی از بهترین مکانها برای خرید و گشتوگذار در این شهر است. بیشتر فروشنده‌های این بازار زن‌های سالخورده هستند؛ به همین دلیل به این مکان، بازار بلوکان (همان مادربزرگان در زبان محلی) یا بازار مادربزرگان می‌‌گویند.
این بازار هفت پاساژ دارد که در آنها پوشاک زنانه، پارچه، وسایل خیاطی و سوزندوزی، کیف و کفش، بدلیجات، داروهای گیاهی، میوه و.. به فروش میرسد. غذاهای خیابانی دلچسبی مثل پکورا، سمبوسه و شیرچای را هم می‌توانید در این بازار نوش جان کنید.
دکه بازار
اگر میخواهید به یک بازار سنتی و اصیل بروید و سوغاتی خریداری کنید دکه بازار بهترین گزینه است. در این بازار هم مغازه‌داران و هم دستفروشها مشغول بهکار هستند. کالاهایی مثل حصیر، زیورآلات محلی، داروهای گیاهی، ادویه‌جات، پارچههای رنگی زیبا، میوه و سبزیجات، مواد غذایی و … در اینجا پیدا می‌شود.
بازار ماهی‌فروشان چابهار
ماهیگیری شغل بسیاری از مردم چابهار است. شما می‌توانید تازه‌ترین ماهی‌ها را در بازار ماهی‌فروشان این شهر پیدا کنید. بازار ماهی‌فروشان در بلوار شهید ریگی و در فاصله کمی از ساحل دریا‌کوچک است.
در این بازار می‌توانید انواع ماهی‌های تازه و دیگر آبزیان خوراکی را تهیه کنید. خدماتی مثل تمیز کردن ماهی و تکه کردن و بسته‌بندی آنها هم در این بازار به خریداران داده می‌شود.
مرکز خرید ابریشم
اگر اهل خرید از برندهای معروف هستید مرکز خرید ابریشم یکی از بهترین گزینه‌هاست. این مرکز خرید یکی از معروف‌ترین مراکز خرید منطقه آزاد چابهار است که بیش از ۲۵۰ فروشگاه در آن وجود دارد. پاساژ ابریشم مثل بیشتر مراکز خرید شهر چابهار به فروش کالاهایی مثل پارچه، لباس و پوشاک، لوازم بهداشتی و آرایشی، زیورآلات، بدلیجات و نقره، خوراکی، لوازم‌خانگی، صوتی و تصویری اختصاص دارد.
این مرکز خرید یک هایپرمارکت بزرگ هم دارد که برای خریدهای روزانه بسیار مناسب است.
مجتمع پردیس
مرکز خرید پردیس یکی از بزرگترین و مجهزترین مراکز خرید چابهار به حساب میآید و در نزدیکی مرکز خرید ابریشم قرار دارد. در این مجتمع تجاری می‌توانید کالاهایی مثل موبایل، لوازم‌خانگی، پوشاک، پارچه، کیف و کفش، مواد خوراکی خارجی، عینک و… خریداری کنید.
مرکز خرید صالحیار
مرکز خرید صالحیار یکی دیگر از مراکز خرید باکیفیت و معروف منطقه آزاد چابهار است. در این مرکز خرید انواع پوشاک، وسایل خانه، پتو، لوازم آرایشی و بهداشتی، چای و… وجود دارد.
مجتمع تجاری تیس
در این مرکز خرید قسمتی به نام بازار چینی‌ها وجود دارد که می‌توانید انواع اجناس چینی را در آن پیدا کنید.
لوازم آرایش و بهداشتی، لوازم سرمایی و گرمایی، عطر و ادکلن، فیلم و… از کالاهایی هستند که در این مرکز خرید به فروش می‌رسند. در فضای بیرونی مرکز خرید هم چند کافه و فست‌فود وجود دارد که می‌توانید بعد از یک خرید طولانی برای استراحت به آنها سر بزنید.
شکم‌گردی در چابهار
بیشتر غذاهای بلوچی پایهای از ماهی، گوشت و خرما دارد و همراه با نان و برنج پخته و سرو می‌شود. برخلاف بسیاری از شهرهای جنوبی مردم چابهار خیلی از ادویههای تند در پختن غذاهایشان استفاده نمیکنند.
قلیه ماهی، تباهگ و استانبولی بلوچی، بریانی ماهی، بت ماش، املتسوزی، ماهگی پچ، نانهای محلی، شیرینی چنگال، شوده، ترشیهای لیمو و انبه و … بعضی از غذاهای محلی بلوچی و چاشنیهای خوشطعمی است که مردم این منطقه همراه با غذا میل می‌کنند.
تباهگ
بهترین رستوران‌ها
در چابهار رستورانهای خوب زیادی برای چشیدن طعم واقعی غذاهای محلی وجود دارد که چند تا از آنها را نام می‌بریم.
رستوران بلوچ: بلوار امام، مقابل پمپ بنزین
رستوران مکران: انتهای خیابان امام خمینی، جنب هتل بین المللی لاله
رستوران براسان: پلاژ ساحلی تیس
رستوران تهرانی: بلوار امام، مقابل مرکز بهداشت
رستوران بام چابهار: بالاتر از مجتمع تجاری صدف، روبه‌روی مجتمع تجاری پردیس
سوغات چابهار
شهر چابهار جان میدهد برای سوغاتی خریدن. در این شهر که یکی از مراکز بزرگ خرید کالاست همه نوع سوغاتی پیدا می‌شود؛ از کالاهای سنتی و محلی گرفته تا کالاهای مدرن. هر چند که افراد زیادی ترجیح می‌دهند سوغاتی که میخرند اصالت داشته باشد و سمبل شهر و دیاری باشد که به آن سفر کردهاند.
از سوغاتیهای بومی این شهر که در اکثر بازارهای چابهار به‌راحتی پیدا می‌شود میتوان به پارچههای سوزندوزی و زریدوزی، صنایع‌دستی حصیری، وسایل تزئینی و… اشاره کرد. اگر هم دوست دارید سوغاتی خوراکی تهیه کنید ماهی و میگوی تازه و شیرینی‌های محلی مثل لندو گزینههای مناسبی هستند.
